لینک سازی یا به قول سئو کارها لینک بیلدینگ از مدت ها پیش در سئو از اهمیت بالایی برخوردار بودند و هنوز هم بسیار مهم هستند. در این مطلب به تاثیر مثبت و منفی لینک های ورودی، خروجی و داخلی میپردازیم.
در روزهای ابتدایی سئو، رتبه بندی وب بیشتر تحت تاثیر استفاده از کلمات کلیدی داخل محتوای صفحات بود. بدون وجود الگوریتم های پیچیده موتورهای جستجو، استفاده از کلمات کلیدی راحت ترین راه برای رتبه بندی صفحات بود. منطق ساده ای دارد: هرچه کلمه کلیدی بیشتر در یک صفحه وب استفاده شده باشد، بیشتر احتمال دارد که موضوع آن صفحه با کلمه کلیدی در ارتباط باشد. متاسفانه، متخصصین سئو در آن زمان برای این که رتبه بهتری بگیرند، با استفاده بیش از حد از کلمه کلیدی هدف، از این سیستم سوءاستفاده کرده و کلمات کلیدی را به طور غیرطبیعی به کار میبردند.
امروزه به این روش keyword stuffing میگویند که باعث میشود سایت برای یک سری کلمات کلیدی رتبه بگیرد در حالی که موضوع سایت چیز دیگری است.
یک روش جدید برای ارزیابی و نظارت بر این که چه چیزی در سایت ها رتبه میگیرد و چه چیزی نمیگیرد، باید از صرفا آنالیز کردن محتوا فراتر میرفت.
ظهور گوگل و پیج رنک (PageRank)
گوگل در سال 1996 با همکاری بنیانگذارانش یعنی لری پیج و سرگئی برین تاسیس شد. الگوریتم رتبه بندی اولیه این موتورجستجو مبتنی بر الگوریتم پیچ رنک بود، که لری پیج وقتی در دانشگاه استنفورد روی بازیابی اطلاعات مطالعه میکرد، آن را توسعه داده بود و اسم خودش را هم بر آن گذاشته بود.
ایده اصلی استفاده از لینک بین صفحات وب به عنوان عاملی برای رتبه بندی بود.
در یکی از صفحات قدیمی «درباره ما» گوگل نوشته شده بود:
پیج رنک با شمارش تعداد و کیفیت لینک های یک صفحه یک برآورد تقریبی از میزان اهمیت وبسایت ارائه میکند. فرض اساسی ما این است که هر چه وبسایت ها مهم تر باشند احتمالا از وبسایت های دیگر لینک بیشتری دریافت میکنند.
اطلاعات کامل درباره این الگوریتم در گواهی ثبت اختراع پیج رنک که جزء اسناد عمومی است، برای همه مردم قابل دسترسی است و میتوانید به صورت آنلاین آن را مطالعه کنید. البته متن این گواهی بسیار فنی است و برای درک کامل آن درباره برنامه نویسی و ریاضیات اطلاعاتی داشته باشید. اما به جای این که سراغ مطالعه جزئیات این که گوگل چطور لینک ها را آنالیز و ارزیابی میکند برویم، بهتر است نگاهی بیندازیم به این که در وهله اول اصلا چرا این الگوریتم از لینک ها استفاده میکند.
انواع لینک: لینک های داخلی، ورودی و خروجی
وقتی روی لینک یا هایپرلینک کلیک میکنید از یک صفحه به صفحه دیگری منتقل میشوید. لینک ها در شکل متن، تصویر یا دکمه ظاهر میشوند. میتوانیم لینک ها را بر اساس مقصد آن ها دسته بندی کنیم، یعنی بر این اساس که کاربر را به یک صفحه دیگر در همان سایت میبرند یا به یک وبسایت دیگر.
لینک های داخلی یا Internal links کاربر را بین صفحات داخل یک وبسایت جابجا میکنند.
موتورهای جستجو با نگاه به نام دامنه نوع لینک را تعیین میکنند؛ اگر لینک های داخل یک صفحه مربوط به صفحات دیگر همان دامنه باشند، لینک داخلی در نظر گرفته میشوند. اگر به هر دلیلی وبسایت شما بیش از یک دامنه دارد، موتورهای جستجو آن لینک ها را لینک خارجی به حساب می آورند.
لینک های ورودی (inbound links) لینک هایی هستند که از یک وبسایت یا دامنه دیگر می آیند.
لینک های خروجی (Outbound links) لینک هایی هستند که به وبسایت هایی با دامنه های متفاوت میروند.
مزایای لینک های ورودی از صفحات پرکیفیت برای سئو
لینک های ورودی بین سه نوع لینک بیشترین مزایا را برای سئو دارند اما کسب آن ها نیز از همه سخت تر است.
صفحات پرکیفیت مثل دوستانی هستند که برای مشورت پیش آن ها میروید: قابل اعتماد، معتبر، و صاحب نفوذ روی آن موضوع.
وقتی تولید کننده محتوا در صفحه وب به یک صفحه دیگر لینک میدهد حتما برای این کار دلیلی دارد. اغلب لینک به این علت داده میشود که آن صفحه اطلاعاتی دارد که از بحث نویسنده حمایت میکند یا نویسنده بر اساس اطلاعات آن صفحه محتوا را تولید کرده است. از سو یدیگر، برخی نویسندگان به دلیلی کاملا برعکس صفحات دیگر را لینک میکنند؛ برای این که به آن صفحه انتقاد کنند یا اعلام کنند که با چیزی که مطرح شده موافق نیستند.
با این حال، دلیل پشت لینک دادن هر چه که باشد، برای صفحه که ای که به آن لینک داده شده فایده دارد. چه محتوای صفحه پسندیده شود چه مورد تنفر قرار گیرد، واکنش قوی ای را برانگیخته که نشان میدهد محتوای با کیفیتی دارد. اگر محتوای یک صفحه دیگران را وادار به واکنش کند، حاکی از نفوذ، اعتبار و/یا قابل اعتماد بودن آن است. بنابراین، لینک های یک صفحه، رای هایی هستند بر اطمینان، اعتبار و نفوذ آن صفحه.
هرچه یک صفحه لینک های بیشتری بگیرد، یعنی رای بیشتری کسب کرده، و بنابراین رتبه بندی اش بهتر میشود. با این حال این فقط کمیت لینک هایی که یک صفحه میگیرد نیست که اهمیت دارد. گوگل کیفیت لینک ها را نیز ارزیابی میکند.
هیچکس از دوستان دروغین خوشش نمی آید
گاهی اوقات از همان اول آدم های دروغین را تشخیص میدهید اما گاهی این کار خیلی ساده نیست. وقتی گوگل به صفحات وب نگاه میکند نیز با همین مسئله مواجه است. به راحتی میتوان لینک ها را، که مثل رای اعتماد به نظر میرسند، به وسیله موارد زیر جعل کرد:
- فروم های آنلاین
- کامنت های بلاگ
- گست بوک ها (Guestbooks)
- ویکی
- پروفایل های شبکه های اجتماعی
- دایرکتوری مقالات
- سایت های پرسش و پاسخ
- بوکمارکینگ اجتماعی
به این موارد لینک های مصنوعی (artificial links) گفته میشود. گاهی اوقات گوگل از همان اول تشخیص میدهد که این لینک ها دروغین هستند اما همیشه اینطور نیست. شاید مدتی طول بکشد تا گوگل متوجه تقلبی بودن لینک ها شود. این لینک های مصنوعی برای صفحه وب عواقب منفی ای در پی دارند.
رتبه بندی صفحاتی که لینک ساختگی دارند میتواند توسط عوامل رتبه بندی مختلفی که بر کیفیت لینک نظارت دارند لطمه بخورد مثل آپدیت های الگوریتم یا حتی فعالیت های دستی از سوی گوگل. برای این که یک وبسایت لینک های طبیعی خوبی دریافت کند باید محتوای باکیفیت، قابل اعتماد، معتبر و بانفوذی داشته باشد. این باعث میشود که سایت از سوی وبسایت های دیگر لینک های طبیعی باکیفیتی دریافت کند که در نهایت به رتبه بندی سایت کمک میکنند.
لینک های ورودی هنوز اهمیت دارند حتی بعد از آپدیت پنگوئن گوگل
در سال های اخیر گوگل آپدیت های مهمی را برای الگوریتمش ارائه کرده. یکی از این آپدیت های مهم آپدیت الگوریتم پنگوئن است.
آپدیت پنگوئن گوگل حالا به یک بخش اساسی از هسته الگوریتم تبدیل شده. این آپدیت به گوگل امکان ارزیابی کارآمدتر کیفیت لینک ها را میدهد. بعد از این آپدین بعضی از متخصصین سئو فکر میکردند که لینک ها دیگر اهمیتی ندارند اما اشتباه میکردند. لینک ها برای رتبه بندی مهم هستند و هنوز مثل قبل نشان دهنده همان ارزش ها هستند. لینک تا وقتی که طبیعی باشد، انعکاسی است از کیفیت محتوای یک صفحه. آپدیت پنگوئن شناسایی لینک های مصنوعی را برای گوگل ساده تر کرد.
لینک ها همواره عوامل مهمی در رتبه بندی وبسایت ها بوده اند؛ با این حال، روش کسب لینک تکامل پیدا کرده به ویژه بعد از ارائه آپدیت پنگوئن.
همه بر اساس سئو فکر نمیکنند ، از انکرتکست (Anchor Text) بیش از حد استفاده نکنید
یکی از جنبه های مهم لینک های ورودی که موتورهای جستجو به آن توجه میکنند، انکرتکست یا عنوان لینک است. انکرتکست متن یا عنوان لینک، یا در لینک های تصویری، تصویر لینک است که میشود روی آن کلیک کرد.
انکرتکست به موتور جستجو کمک میکند که متوجه شود موضوع صفحه مقصد چیست.
این ویژگی سابقا مورد سواستفاده قرار میگرفت و باعث به وجود آمدن link bombing شده بود، که از عبارتی که میخواهید بر اساس آن رتبه بگیرید به عنوان انکرتکست همه لینک های ورودی از هزاران وبسایت استفاده کنید، صرفنظر از کیفیت صفحه یا مرتبط بودن آن.
تعداد زیادی از آپدیت های سابق گوگل به این مسئله که استفاده بیش از حد از انکرتکست متمرکز بر کلمه کلیدی میتواند غیرطبیعی به نظر برسد و روی رتبه بندی اثر منفی بگذارد، پرداخته بودند از جمله آپدیت پنگوئن. بعد از آپدیت پنگوئن، قویا بر داشتن انکرتکست طبیعی برای لینک های ورودی تاکید میشود.
دو مورد که میتوانند روی لینک سازی شما تاثیر منفی بگذارند عبارتند از:
- طبیعی بودن، وقتی دیگران به وبسایت شما لینک میدهند معمولا برای انکرتکست از اسم برند یا کمپانی شما استفاده میکنند. بنابراین اگر تعداد انکرتکست های متمرکز بر کلمه کلیدی شما بیشتر از انکرتکست های مبتنی بر برند شما باشد، ممکن است برایتان مشکل ساز شود. بهتر است تعداد انکرتکست های مبتنی بر برند بیشتر باشد.
- همه مثل هم فکر نمیکنند و بسیار بعید است که افراد زیادی از یک انکرتکست یکسان استفاده کنند. اگر برای کسب لینک های بیشتر از طرف دیگر وبسایت ها مدام یک انکرتکست یکسان را بهینه کنید و به جای نام برند، این انکرتکست به اکثریت تبدیل شود، بسیار غیرطبیعی است. وجود کمی تنوع در انکرتکست اهمیت دارد، حتی اضافه کردن انکرتکست های عمومی ای مثل اینجا کلیک کنید، به اینجا سر بزنید، وبسایت، و غیره.
لینک های داخلی پیج رنک را در سراسر سایت شما پخش میکنند
لینک های ورودی از همه مفید تر هستند چون پیج رنک از یک سایت دیگر به سایت شما منتثل میشود. هرچه لینک های ورودی بیشتری بگیرید، پیج رنک بیشتری به دست می آورید. هرچه زنجیره ای از لینک ها از یک صفحه به صفحه دیگری جابجا شوند، جریان پیج رنک ضعیف تر و ضعیف تر میشود.
تقریبا در همه وبسایت ها، صفحه ای که بیشترین لینک ورودی را میگیرد هوم پیج سایت است. بنابراین، اگر یک صفحه داخل سایت شما با هوم پیج فاصله زیادی داشته باشد، پیج رنک قبل از این که به آن صفحه برسد به طور قابل توجهی افت خواهد کرد. این باعث میشود که صفحاتی که لینک آن ها با هوم پیج تفاوت زیادی دارد، رتبه خوبی نگیرند. از آنجایی که همه صفحات لینک ورودی دریافت نمیکنند، لینک های داخلی شما باید دو هدف را دنبال کنند:
- به کاربر کمک کنند به صفحات مختلف سایت شما برود
- به موتورهای جستجو کمک کنند که در کل سایت شما خزش (crawl) کند و جهش از یک صفحه به صفحه دیگر تا جای ممکن کاهش یابد.
لینک های داخلی را معمولا در این حوزه ها خواهید یافت:
- جهت یابی معمولی در سایت: لینک ها معمولا در منوی بالای صفحه، منوی کنار صفحه، و در پاورقی همه صفحه ها قرار دارند. این معمولا در معماری سایت شما قرار گرفته، از چگونگی دسته بندی و دسته های فرعی تا ایجاد موضوع و زیرموضوع صفحات عمومی و خاص.
- صفحات مرتبط: بخشی از صفحه که به سایر صفحاتی که به موضوع آن صفحه ربط دارند اشاره میکند. در این قسمت به کاربر صفحاتی پیشنهاد میشود که احتمالا به دنبال آن ها میگردد.
- نقشه سایت کاربر: نقشه سایت صفحه ای است که همه صفحات دیگر سایت در آن لینک شده است. بر اساس مطالعات روی قابلیت استفاده، افرادی که در یک سایت جهت یابی میکنند سه دسته اند: آن هایی که از جهت یابی معمولی سایت استفاده میکنند، آن هایی که بلافاصله از سرچ باکس استفاده میکنند، و آنهایی که مستقیما به سراغ نقشه سایت میروند. اگر سایت خیلی بزرگ باشد نقشه سایت میتواند بیش از اندازه گسترده شود و در این موارد، شاید تنها موضوعات اصلی را در نقشه جای دهند و نه لزوما همه صفحات سایت را.
- لینک های داخل محتوا: در محتوای یک صفحه، ممکن است به کلماتی داخل یک پاراگراف لینک اضافه شود. معمولا بسیاری از وبسایت ها کمتر از آنچه باید از این لینک استفاده میکنند اما در موارد دیگر، ممکن است بیش از حد بهینه سازی شود که روی سئو اثرات منفی ای به همراه دارد. فقط به طور طبیعی لینک کنید، و هنگام ساخت لینک هایی مانند این کاربر را در نظر داشته باشید.
حتی با وجودی که روی استفاده از لینک های داخلی برای پخش پیج رنک تاکید میکنیم، توجه داشته باشید که همیشه باید کاربران در بالاترین اولویت شما قرار داشته باشند. همیشه هنگام طراحی سایت اول به لینک های داخلی ای فکر کنید که برای کاربران مفیدند و بعد به موتورهای جستجو توجه کنید.
لینک های خروجی باید طبیعی به نظر برسند
طی سال های اخیر روش استفاده متخصصین سئو از لینک های خروجی تحول پیدا کرده است. برخی باور داشتند که لینک خروجی پیج رنک را پایین آورده و پتانسیل رنک گرفتن سایت را کم میکند. شاید تا چند سال این باور درست بود. از همین عقیده بود که اصطلاحاتی مثل «احتکار پیج رنک» یا «چنلینگ پیج رنک» بوجود آمد.
هر لینک خروجی ای حکم یک نشتی را داشت. اما در صورتی که لینک خارجی برای کاربران ضروری بود، از ویژگی لینک نوفالو (nofollow link) استفاده میشد. لینک نوفالو به موتورهای جستجو میگوید «این لینک را دنبال نکن و پیج رنک من را به آن صفحه نده.» با این حال بسیاری از متخصصین سئو از این ویژگی سوءاستفاده کردند تا جایی که گوگل در سال 2009 یک آپدیت برای تبخیر پیج رنک (PageRank evaporation) ارائه کرد.
به طور خلاصه، احتکار پیج رنک دیگر مثل قبل موثر نبود. این امر باعث بوجود آمدن تئوری ها و روش های برجسته ای شد از جمله:
- بیش از حد از لینک های خروجی استفاده نکنید: از نظر تئوری علتی که برای نشتی پیج رنک می آوردند هنوز هم صادق است. با این حال، شاید گه گاه سایت هایی را ببینید که لینک های خروجی زیادی دارند اما باز هم پیج رنک بالایی میگیرند. بنابراین به نظر میرسد این قانون زیاد منطقی نیست.
- همیشه لینک های خروجی را نوفالو نکنید: اضافه کردن rel=nofollow به تک <a>لینک ها به موتور جستجو میگوید که به آن لینک رنک ندهد. منطقی است که برای جلوگیری از نشت پیج رنک به سایت های دیگر همیشه لینک ها را نوفالو کنید. اما استفاده بیش از حد از نوفالو و بهینه سازی بیش از حد ظاهری طبیعی ندارد و به نظر میرسد که نیت شما احتکار پیج رنک است.
- سایت های با کیفیت بیشتر سایت های باکفیت را لینک میکنند: لینک دادن به اندازه لینک گرفتن مهم است. سایت های خوب سطحی از کیفیت را که باعث بالا رفتن کیفیتشان شده، حفظ میکنند، بنابراین اگر این سایت ها بخواهند سایت دیگری را لینک کنند، سایت های با کیفیت را انتخاب خواهند کرد. از آنجایی که این رفتار در سایت های با کیفیت متداول است، شاید بهتر باشد از این کار تقلید کنید تا به موتورهای جستجو نشان دهید که کیفیت سایت شما هم بالاست.
شاید قوانینی که مطرح کردیم با هم در تضاد به نظر برسند. به طور کلی لینک های خروجی باعث حفظ پیج رنک نمیشوند اما اگر هیچ لینکی هم نداشته باشید مشکوک به نظر میرسید. اضافه کردن نوفالو به لینک ها میتواند پیج رنک را حفظ کند اما اگر همه لینک ها نوفالو باشند به نظر غیرطبیعی است.
باور همگانی این است که لینک های خروجی باعث نشت پیج رنک میشوند که این باور امروز هم درست است، اما پیشنهاد میشود وبسایت های با کیفیت را لینک کنید. به نظر میرسد قوانین در این زمینه خیلی نهایی و قطعی نیستند و تا حدودی انعطاف پذیرند اما قانون اصلی ای که هم معتبر است و هم بر دیگر قوانین اعمال میشود این است که لینک ها باید طبیعی به نظر برسند. اگر کار طبیعی این است که به وبسایت دیگری لینک بدهید، این کار را بکنید.
خلاصه
لینک ها بخش مهمی است سئو بوده و هستند. و به نظر میرسد که در آینده هم چنین خواهند بود. با این حال، مثل خیلی چیزهای دیگر در سئو، بهینه سازی آن ها در گذشته نسبت به امروز بسیار متفاوت است.
لینک ها به سه دسته تقسیم میشوند، لینک های ورودی، لینک های خروجی و لینک های داخلی.
- لینک های ورودی بیشتری تاثیر را به همراه دارند چون مثل رای اعتماد، اعتبار و نفوذ هستند که به رتبه گرفتن وبسایت کمک میکند اما این لینک های ورودی باید طبیعی باشند و از سایت های مرتبط و باکیفیت بیایند.
- لینک های داخلی به پخش کردن پیج رنکی که از لینک های ورودی به دست می آید، در دیگر صفحات سایت کمک کرده و رتبه بندی صفحات دیگر سایت را بالا میبرد. علاوه بر این، لینک های داخلی فقط برای موتورهای جستجو نیستند بلکه اول از همه در خدمت کاربر هستند.
- لینک های خروجی باید طوری استفاده شوند که برای کاربر طبیعی به نظر برسد. لینک سایت های با کیفیت هم طبیعی است و هم سایت شما را با سایت های با کیفیت مرتبط میکند.
اگر بخواهیم یک قانون کلی برای همه این لینک ها تعیین کنیم، میتوانیم بگوییم که لینک ها باید طبیعی باشند. اگر از لینک ها طوری استفاده شود که از دید انسان ها بد به نظر برسد، به احتمال زیاد از دید موتورهای جستجو هم بد است.
